Cicero

sağ|upright=0.95|küçükresim|Cicero 60 yaşındayken, eski bir mermer anıt sağ|küçükresim|upright=1.36|Marc Antoine Fulvie'nin karısı, kocasının emriyle idam edilen Cicero'nun kesilmiş başıyla oynuyor.

Marcus Tullius Cicero (; ; MÖ 3 Ocak 106 - MÖ 7 Aralık 43), Romalı bir devlet adamı, avukat, bilgin, filozof, hatip, yazar ve Akademik şüpheciydi. Roma İmparatorluğu’nun kurulmasına yol açan siyasi krizler sırasında optimat ilkelerini savunmaya çalıştı. Retorik, felsefe ve siyaset üzerine kaleme aldığı eserleriyle tanınan Cicero, Roma'nın en büyük hatiplerinden ve düzyazı ustalarından biri olarak kabul edilir. "Ciceronian retorik" olarak bilinen üslubun öncüsü olan Cicero, eğitimini Roma ve Yunanistan'da aldı. Roma süvari sınıfına mensup varlıklı bir aileden geliyordu ve MÖ 63 yılında konsül olarak görev yaptı. Cicero, Latincenin hem antik hem de modern dönemdeki algısını büyük ölçüde etkiledi. Çalışmalarının önemli bir kısmı günümüze ulaştı ve hem antik hem de modern yazarlar tarafından hayranlıkla karşılandı. Helenistik felsefenin başlıca okullarının argümanlarını Latinceye uyarladı ve Latin felsefi terminolojisinin büyük bir bölümünü oluşturdu.

Usta bir hatip ve başarılı bir hukukçu olmasına rağmen Cicero, en büyük başarısının siyasi kariyeri olduğuna inanıyordu. Konsüllüğü sırasında başarısız bir darbe girişimi olan Catilina Tertibi meydana geldi. Kendi anlatımına göre Cicero, ayaklanmayı beş komplocuyu yargılamadan idam ettirerek bastırdı. Ancak bu tartışmalı karar, ilerleyen yıllarda sürgüne gönderilmesine neden oldu. MÖ 1. yüzyılın ortalarında, iç savaşlar ve Jül Sezar'ın diktatörlüğüyle şekillenen kaotik dönemde Cicero, Optimates fraksiyonunu destekledi. Sezar’ın ölümünden sonra, güç mücadelesinde Marcus Antonius’un en büyük siyasi rakiplerinden biri haline geldi ve ona karşı sert konuşmalar yaptı. Bunun üzerine İkinci Üçlü Yönetim tarafından devlet düşmanı ilan edildi. İtalya’dan kaçmaya çalışırken askerler tarafından yakalandı ve MÖ 43’te infaz edildi. Antonius’un emriyle kesilen başı ve elleri, onun Antonius’a karşı yürüttüğü mücadelenin bir sembolü olarak Rostra'da sergilendi.

Petrarca'nın Cicero'nun mektuplarını keşfetmesi, 14. yüzyılda kamu yönetimi, hümanizm ve klasik Roma kültürünün yeniden canlanmasını başlatan en önemli gelişmelerden biri olarak kabul edilir. Polonyalı tarihçi Tadeusz Zieliński'ye göre, “Rönesans her şeyden önce Cicero’nun yeniden doğuşuydu; Antik Çağ'ın geri kalanı ancak onun aracılığıyla yeniden keşfedildi.” Cicero’nun en büyük etkisi ise 18. yüzyıldaki Aydınlanma döneminde görüldü. John Locke, David Hume, Montesquieu ve Edmund Burke gibi dönemin önde gelen düşünürleri ve siyaset kuramcıları üzerinde derin bir iz bıraktı. Eserleri, dünya kültürünün en etkili metinleri arasında yer almakla kalmadı, aynı zamanda Roma Cumhuriyeti'nin son dönemlerine dair tarih yazımı için bugün hâlâ en önemli kaynaklardan biri olmaya devam etmektedir. Yukarıdaki bilgiler Wikipedia'dan alınmıştır