Geo Milew
|pseudonim = |grafika = Geo Milev.jpg |opis grafiki = Geo Milew |pełne imię i nazwisko = Georgi Milew Kasabow |data urodzenia = 15 stycznia 1895 |miejsce urodzenia = Radnewo |data śmierci = 15 maja 1925 |miejsce śmierci = Sofia |narodowość = bułgarska |język = |Alma Mater = |dziedzina sztuki = literatura |epoka = |muzeum artysty = ''Kalendarzyk ekspresjonistyczny'' (1921)''Wrzesień'' (1924) |ważne dzieła = |faksymile = |opis faksymile = |odznaczenia = |nagrody = |commons = Category:Geo Milev |wikiźródła = |wikicytaty = |www = }} thumb|250px|Geo Milew – autoportret, 1918 r. Geo Milew, właśc. Georgi Milew Kasabow (bułg. Гео Милев; ur. 15 stycznia 1895 w Radnewie, zm. 15 maja 1925 w Sofii) – bułgarski poeta, malarz i krytyk literacki, przedstawiciel ekspresjonizmu bułgarskiego. Zdaniem Wojciecha Gałązki jedyny przedstawiciel tego kierunku w literaturze swojego kraju.
Oprócz twórczości poetyckiej zajmował się malarstwem (pozostawił szereg autoportretów), krytyką literacką i tłumaczem. Za ogólny cel swojej działalności przyjmował wypracowanie nowego modelu literatury bułgarskiej oraz zaangażowanie w politykę po stronie lewicy. Za pierwszy znaczący jego utwór Gałązka przyjmuje tom ''Okrutny pierścień'', opublikowany w 1920, utrzymany w stylu ekspresjonistycznym z elementami poetyki symbolizmu. Od kierunku tego Milew zdecydowanie odciął się w swoich kolejnych dziełach, wzywając do „barbaryzacji” poezji. Ogłosił upadek kultury zachodnioeuropejskiej, której odnowę miała przynieść właśnie sztuka „prymitywna”, równocześnie zaangażowana po stronie rewolucji i pacyfizmu. Jego program został ukształtowany przez doświadczenie udziału w I wojnie światowej, a następnie kontakty z niemiecką grupą twórców skupionych wokół socjaldemokratycznego pisma ''Die Aktion''. W czasie pobytu w Niemczech w 1920 napisał ''Kalendarzyk ekspresjonistyczny'', cykl wierszy zatytułowanych nazwami kolejnych miesięcy, który poświęcił rewolucji niemieckiej.
Po powrocie Milewa do Bułgarii w jego poezji zaczęły pojawiać się inspiracje sztuką ludową. W 1922 opublikował tom wierszy ''Śpią ikony'', w których dał wyraz swojemu uczuciu samotności w formie naśladującej pieśń ludową. W tym samym roku napisał ''Panichidę poety P. K. Jaworowa'', ponownie stylizując tekst na religijne misterium. W odmiennym tonie utrzymane były wiersze ''Piekło'' oraz ''Dzień gniewu'' (drugi z nich nie został opublikowany za życia poety). W utworach tych Milew dawał wyraz fascynacji zjawiskiem rewolucji i buntu robotniczego, atakował cywilizację zachodnią.
Zginął w 1925 uduszony przez policję w Sofii razem z innym lewicowym twórcą Christo Jasenowem. Powodem jego aresztowania była publikacja w piśmie ''Płomień'' poematu ''Wrzesień'', w którym w ekspresjonistyczny sposób opisywał walkę uczestników powstania wrześniowego i represje, jakim zostali poddani po klęsce. Uwięzienie Milewa było również związane z falą represji działaczy lewicowych po zamachu w cerkwi „Sweta Nedelja”.
Do artystycznego programu Milewa nawiązywało działające w latach 1929–1932 pismo anarchistyczne ''Nowa sztuka''. Źródło: Wikipedia
-
1
-
2