Voltaire

Voltaire, benetako izenez François-Marie Arouet, (Paris, 1694ko azaroaren 21a - Paris, 1778ko maiatzaren 30a) frantziar historialari, idazle, abokatu eta filosofoa izan zen. Ilustrazioaren pertsonaia nabarmenenetako bat izan zen. Voltairek tolerantzia defendatu zuen gauza guztien gainetik.

Arteen eta zientzien zale amorratua, entziklopedisten lagun eta laguntzailea, Voltairek bere garaian arrastoa utzi zuen ekoizpen literarioaren eta konpromiso politikoen bidez. Hezitako klaseetan izan zuen eragina nabarmena izan zen Frantziako Iraultzaren aurreko hamarkadetan eta XIX. mende osoan zehar, bereziki zirkulu burges antiklerikaletan. Erlijio errebelatuen aurkari gupidagabeak garai guztietako fanatismo erlijiosoa salatu zuen bere ''Hiztegi filosofikoa''n, bai Frantzian, bai beste herrialde batzuetan ere. Bere ospea erlijio-intolerantziaren edo arbitrariotasunaren biktimei laguntzeko erabili zuen, ospetsu egin zituen kasuetan posizioa hartuz: Calas afera (1762), Sirven afera (1764), La Barre zaldunaren afera (1766) eta Lally-Tollendaleko kondearen afera (1766).

"Filosofoek" ilustratutako Monarkia moderatu eta liberal baten aldekoa izan zen. Bere eredua 1688ko iraultzatik sortutako gobernu britainiarraren sistema izan zen; 1726tik 1728ra Ingalaterran egon zen bitartean ikusi ahal izan zuen sistema hori. Bestalde, Rousseau ez bezala, ez zen erregimen errepublikanoaz fidatzen. Wikipediatik informazioa lortu